چرا پوست انگشتان انسان پس از خيس خوردن در حمام مانند آلوي خشک چروک ميخورد؟ دانشمندان فکر ميکنند به اين سوال پاسخ دادهاند. آزمايشها اين نظريه را تاييد نمودهاند که انگشتان چروکيده، چسبندگي دست ما را با اشياء خيس بهتر ميکنند؛ مانند آبي که روي عاج لاستيکهاي ماشين جاري باشد.
اغلب افراد چروکيدگي و تورم پوست را نتيجه فشار آب بر لايه بيروني پوست ميدانند. اما پژوهشگران از دهه ۱۹۳۰ ميدانند وقتي آسيب عصبي در انگشتان وجود داشته باشد، اين اثر رخ نميدهد، که نشانگر تغيير در اثر واکنش غيرارادي توسط سيستم عصبي خودمختار بدن است – سيستمي که تنفس، ضربان قلب و تعريق را کنترل ميکند. در واقع، چروکيدگي ديگري وجود دارد که ناشي از انقباض رگهاي خوني زير پوست است.
در ۲۰۱۱، مارک چنگيزي (Mark Changizi) يک عصب-زيستشناس تکاملي در آزمايشگاههاي 2AI بويزي، آيداهو در ايالات متحده و همکارانش پيشنهاد کردند که چروکيدگي – که فرايندي فعال است – بايد عملکردي تکاملي داشته باشد. همچنين نشان دادند که الگوي چروکيدگي براي تهيه شبکه زهکشي و افزايش چسبندگي بهينه بهنظر ميرسد. اما تاکنون هيچ اثباتي وجود نداشت که نشان دهد انگشتان چروکيده در واقع يک مزيت هستند.
در آخرين مطالعه، شرکتکنندگان اشياء تر يا خشکي مانند تيله را با اندازههاي مختلف با دست معمولي يا انگشتان متورم بعد از غوطهورسازي در آب داغ به مدت ۳۰ دقيقه، ميگرفتند. افراد در گرفتن تيلههاي تر (نسبت به تيلههاي خشک) با دستان چروکيده موفقتر بودند اما چروکها تفاوتي در حمل اشياي خشک ايجاد نميکردند؛ نتايج در مجله بايولوژي لترز چاپ شدهاند.
تام اسمولدرز (Tom Smulders)، زيستشناس تکاملي در دانشگاه نيوکاسل انگلستان و نويسنده همکار در اين مقاله ميگويد: «ما نشان دادهايم که انگشتان چروکيده در شرايط مرطوب چسبدگي بهتري دارند. در واقع همانند عاج چرخهاي خودروي شما عمل ميکنند که باعث تماس بيشتر لاستيک با جاده ميشوند.»
محکم بگيريد!
اسمولدرز ميافزايد: «شايد انگشتان چروکيده به اجداد ما کمک کردهاند تا غذا را از پوششهاي گياهي يا جريان هاي مرطوب بگيرند.» اثر مشابهي در انگشتان پا کمک ميکند تا در باران راحتتر گام برداريم.
چنگيزي ميگويد اين نتايج مدرکي رفتاري از اين هستند که «انگشتان شبيه آلوي خشک، مانند عاج لاستيک در برابر باران عمل ميکنند» که با يافتههاي ريختشناسي گروه او سازگار است. او ميافزايد بايد بررسي کنيم که آيا چروکيدگي مشابه با همين مزيت در ديگر حيوانات رخ ميدهد يا خير. «هنوز نميدانيم که چه گونههايي جز انسان و بوزينه اين ويژگي را دارند.»
چروکها در رابطه با اشياء تر مزيتي را به ما اعطا ميکنند، اما بهظاهر با اشياء خشک مشکلي ندارند. اسمولدز ميگويد مشخص نيست که چرا انگشتان ما به شکل دائمي چروکيده نيستند؛ اما او ايدههايي دارد: «برداشت اوليه ما ميگويد شايد اين موضوع حساسيت سرانگشتهاي ما را از بين ببرد يا خطر آسيب از طريق گرفتن اجسام را افزايش دهد.»
منبع:سایت قلم چی